Strona Piotr Kotarski

Zasoby aplikacji

Wstęp
Tworzenie pliku RES przy pomocy Image Editor
Tworzenie pliku RES przez kompilację
- Składnia plików RC
- Kompilacja RC do RES
Włączanie do aplikacji pliku RES
- Dostęp do zasobów: [Sposób 1 - Wykorzystanie specjalnych funkcji lub metod odczytu zasobów] [Sposób 2 - Wykorzystanie strumieni.] [Sposób 3 - Wykorzystanie wskaźników do zasobów.]

Wstęp
Zasoby aplikacji (ang. resource) są wygodnym miejscem do przechowywania różnego rodzaju danych (np. ikony, kursory myszki, bitmapy, teksty itd..). Istotną cechą zasobów jest to, że w procesie kompilacji zostają one "wbudowane" w plik programu (EXE). Dzięki temu zamiast wielu plików mamy do czynienia z jednym.

Zasoby umieszcza się w plikach nazwa.res. Sposoby ich tworzenia i wykorzystania opisałem niżej.
do góry
Tworzenie pliku RES przy pomocy Image Editor
Do Delphi dołączono prosty edytor graficzny “Image Editor” (podobny do Painta). Pozwala on na bezpośrednie tworzenie zasobów z grafikami (typu BITMAP, ICON i CURSOR). Poza tym można te obrazki tworzyć jako odrębne pliki.
do góry
Tworzenie pliku RES przez kompilację
Do Delphi, C++Builder i innych podobnych systemów producent dołącza zwykle program komilatora zasobów. W Delphi jest to plik brcc32.exe. Znajduje się on w podkatalogu bin. Jest to program pracujący w trybie konsolowym, dlatego do jego uruchomienia najwygodniej jest utworzyć odpowiedni plik wsadowy *.bat.

Dane dla brcc32 stanowi plik nazwa.rc oraz oczywiście pliki z zasobami (BMP, JPG, ICO, CUR, itp). Najwygodniej jest zgromadzić wszystkie te pliki (brcc32.exe, RC, BAT, BMP, JPG, ICO, CUR, ...) w jednym miejscu.
do góry

Składnia plików RC

Pliki RC są zwykłymi plikami tekstowymi. Zawierają listę zasobów, które należy włączyć do pliku RES.
Podstawowy element składni wygląda następująco:
```
NazwaZasobu  TypZasobu  NazwaPliku
```
W treści pliku RC mogą się znaleźć komentarze: /* komentarz */. Przykład pliku RC:
```
obraz  RCDATA  obrazek.jpg   /* Tło aplikacji */
/* Obrazy przycisków */
btak   BITMAP  Yes.bmp
bnie   BITMAP  No.bmp
/* kursory */
K1     CURSOR  kursor1.cur
K2     CURSOR  kursor2.cur
K3     CURSOR  kursor3.cur
IKONA  ICON    Icon1.ico
```
Typ zasobu określa format włączanego pliku. Najważniejsze typy:

Typ zasobu Opis

BITMAP bitmapa - plik typu BMP

CURSOR kursor - plik typu CUR

ICON ikona - plik typu ICO

RCDATA Plik innego typu (dowolny)

do góry

Kompilacja RC do RES

Pliki zawierające zasoby (ikony, grafiki, itp), plik RC oraz program BRCC32.EXE należy zgromadzić w jednym katalogu. Następnie należy stworzyć plik wsadowy BAT o przykładowej treści:
```
brcc32.exe mojezasoby.rc
```
Teraz wystarczy ten plik uruchomić (jak zwykły program). Jeżeli wszystko było w porządku to powstanie plik mojezasoby.res.
Wykorzystanie pliku wsadowego BAT jest wygodne, ale można również wywołać program BRCC32.EXE w trybie konsolowym (tryb MS-DOS). Jednak wykorzystanie pliku wsadowego jest wygodniejsze, zwłaszcza gdy dokonujemy modyfikacji pliku zasobów.
do góry
Włączanie do aplikacji pliku RES.
Mamy już stworzony plik RES. Należy go skopiować do katalogu z naszym programem źródłowym.

W kodzie źródłowym programu należy wpisać dyrektywę kompilatora (np. na początku sekcji implementacji):
```
{$R mojezasoby.res}
```
Włączenie pliku RES następuje w momencie kompilacji programu.
do góry

Typ zasobu	Opis
BITMAP	bitmapa - plik typu BMP
CURSOR	kursor - plik typu CUR
ICON	ikona - plik typu ICO
RCDATA	Plik innego typu (dowolny)

Dostęp do zasobów.

Dostęp do zasobów programu można osiągnąć na kilka sposobów. Można wyróżnić trzy najczęściej wykorzystywane:
1. Wykorzystanie specjalnych procedur (metod) odczytu zasobów,
2. Wykorzystanie strumieni,
3. Wykorzystanie wskaźników do zasobów.

do góry

Sposób 1 - Wykorzystanie specjalnych funkcji API lub metod do odczytu zasobów.

Metoda ta jest zdecydowanie najprostsza, jednak wymaga, aby komponent (obiekt) miał odpowiednie metody umożliwiające odczyt zasobów. Zwykle nazwa tych metod ma postać Load...

Najczęściej wykorzystywane metody:

Przykład wywołania	opis	typy obiektów
obrazek.LoadFromResourceID(HInstance,123);	Ładowanie zasobu o podanym numerze	TBitmap
obrazek.LoadFromResourceName(HInstance,'foto3');	Ładowanie zasobu o podanej nazwie	TBitmap
Screen.Cursors[12]:=LoadCursor(HInstance,'kur5');	Ładowanie kursora	TScreen
LoadAccelerators	Ładowanie	DestroyAcceleratorTable
LoadBitmap	Ładowanie obrazka
LoadIcon	Ładowanie
LoadMenu	Ładowanie
LoadString	Ładowanie tekstu

Metody LoadFromResourceName i LoadFromResourceID są najwygodniejsze dla obrazków. Przy ich użyciu nie ma potrzeby deklarowania żadnych dodatkowych obiektów.

Zmienna HInstance występująca w parametrach wywołania jest identyfikatorem całego zbioru zasobów dla aktualnej aplikacji.

do góry

Sposób 2 - Wykorzystanie strumieni.

Druga metoda traktuje zasób jako strumień (typu TStream), dzięki czemu można wykorzystać operacje strumieniowe. Ich cechą charakterystyczną jest traktowanie zasobu jak ciągu bajtów bez określonej struktury, dzięki czemu można ich używać do zasobów dowolnych typów. Oczywiście obiekt musi posiadać metody strumieniowe!

Aby odczytać zasób w ten sposób należy zadeklarować i utworzyć strumień typu TResourceStream podając nazwę i typ zasobu. Następnie wykonać operacje strumieniowe i na końcu zamknąć strumień i usunąć obiekt:

potok := TResourceStream.Create(hInstance, 'foto5', RT_BITMAP);
Image1.Picture.Graphic.LoadFromStream(potok);
potok.Free;

do góry

Sposób 3 - Wykorzystanie wskaźników do zasobów.

Ostatnia metoda jest najbardziej uniwersalna, ponieważ umożliwia uzyskanie wskaźnika do obszaru pamięci, w którym umieszczono zasób. Jednak wymaga ona wykonania kilku dodatkowych kroków i jest dosyć uciążliwa w użyciu.
Z tego względu ograniczę się jedynie do krótkiego opisu procedur, które należy użyć. (Dokładny opis w helpie).

Funkcja	Opis
FindResource	zwraca identyfikator zasobu
SizeOfResource	na podstawie identyfikatora zasobu zwraca jego rozmiar
LoadResource	na podstawie identyfikatora zasobu umieszcza zasób w pamięci dostępnej dla programu
LockResource	blokuje pamięć w której umieszczono zasób i zwraca wskaźnik do tego obszaru
UnLockResource	odblokowuje pamięć zablokowaną przy pomocy LockResource
FreeResource	zwalnia pamięć przydzieloną przez LoadResource

Zasoby aplikacji

Składnia plików RC

Kompilacja RC do RES

Sposób 1 - Wykorzystanie specjalnych funkcji API lub metod do odczytu zasobów.

Sposób 2 - Wykorzystanie strumieni.

Sposób 3 - Wykorzystanie wskaźników do zasobów.